Từ vũ trụ ảo đến NFT, dưới đây là các từ khóa công nghệ ‘nóng’ nhất năm nay.
Vũ trụ ảo
Vũ trụ ảo (metaverse) là thuật ngữ vay mượn từ các tác phẩm khoa học viễn tưởng, ám chỉ một môi trường kỹ thuật số, nơi mọi người tham gia thông qua các thiết bị thực tế ảo, thực tế tăng cường hay màn hình máy tính.
Một số CEO công nghệ đặt cược vũ trụ ảo là “truyền nhân” của Internet di động. Từ Microsoft đến Match Group, nhiều hãng đã thảo luận về vai trò của họ trong metaverse Vào tháng 10, Facebook đổi tên thành Meta để phản ánh tham vọng với vũ trụ ảo.
Web3
Web3 mô tả “pha” tiếp theo của Internet: một thế giới Internet phi tập trung chạy trên công nghệ blockchain (chuỗi khối). Mô hình này cho phép người dùng nắm quyền sở hữu trong các nền tảng, ứng dụng, khác biệt với Internet hiện tại (Web2), nơi các “ông lớn” như Facebook, Google kiểm soát các nền tảng.
NFT
Tài sản không thể thay thế (non-fungible token – NFT) bùng nổ trong năm nay. Đây là một loại tài sản kỹ thuật số được xây dựng trên hệ thống blockchain. Khác với tiền ảo, NFT là độc nhất vô nhị, mỗi mã đại diện là một tài sản.
Vào tháng 3, nghệ sĩ Beeple đã bán một tác phẩm NFT với giá gần 70 triệu USD tại nhà đấu giá lâu năm Christie’s. Đây là lần đầu tiên Christie’s bán một tác phẩm nghệ thuật không tồn tại dưới dạng vật lý.
Phi tập trung
Phi tập trung (decentralize) là thuật ngữ chỉ sự chuyển giao quyền lực và vận hành từ các chính phủ hay doanh nghiệp sang người dùng. Đây là một chủ đề quan trọng của ngành công nghệ hiện nay. Sự chuyển dịch như vậy ảnh hưởng đến mọi thứ, từ cách sắp xếp các ngành và thị trường, tới những chức năng như quản trị nội dung trên nền tảng. Chẳng hạn, Twitter đang đầu tư vào một dự án xây dựng tiêu chuẩn chung phi tập trung cho các mạng xã hội có tên Bluesky.
DAO
Một tổ chức tự động phi tập trung (DAO) về cơ bản là một cộng đồng Internet thuộc quyền sở hữu của các thành viên, chạy trên công nghệ blockchain. DAO sử dụng hợp đồng thông minh (smart contract), bộ giao thức đặc biệt có khả năng tự động thực hiện các điều khoản, thỏa thuận giữa các bên.
GameFi
GameFi là từ chỉ xu hướng game thủ kiếm tiền ảo thông qua việc chơi game video, chẳng hạn bằng cách chiến thắng đối thủ trong game Axie Infinity.
Altcoin
Cụm từ bao quát toàn bộ các loại tiền ảo, ngoại trừ Bitcoin, từ ethereum đến Dogecoin.
Fab
Fab (viết tắt của nhà máy sản xuất bán dẫn) trở nên quen thuộc trong năm nay sau khi cuộc khủng hoảng chip toàn cầu “hạ gục” mọi ngành công nghệ, từ sản xuất xe hơi đến thiết bị điện tử.
Net Zero
Net Zero (trung hòa carbon) phổ biến nhờ các cuộc đàm phán về chống biến đổi khí hậu tại hội nghị COP26. Theo đó, một quốc gia, công ty hay sản phẩm được xem là Net Zero khi lượng khí nhà kính thải ra không lớn hơn lượng khí thải thoát ra khỏi khí quyển. Điều đó chỉ có thể đạt được khi cắt giảm khí thải (như giảm việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch) và cân bằng lượng khí thải còn lại bằng các nỗ lực hấp thụ C02 (chẳng hạn trồng rừng).
